Muối là thứ gia vị quan trọng không thể thiếu trong mỗi căn bếp của người Việt. Ăn thiếu hay thừa gia vị này đều có tác động tiêu cực tới sức khoẻ.
Muối ăn từng quý như vàng
Muối ăn là một khoáng chất quan trọng được con người sử dụng như một thứ gia vị cho vào thức ăn. Có rất nhiều dạng muối ăn: muối thô, muối tinh, muối iod. Trong tự nhiên muối có ở biển. Thành phần của muối ăn bao gồm chủ yếu là natri chloride (NaCl), nhưng cũng có một ít các khoáng chất khác (khoáng chất vi lượng).
Trong lịch sử, muối ăn từng là hàng hóa có giá trị nhất đối với loài người. Muối đã từng bị đánh thuế, có lẽ từ thế kỷ 20 TCN ở Trung Quốc.
Trong thời kỳ Đế chế La Mã, muối đôi khi được sử dụng như là đơn vị tiền tệ. Tại đế chế Mali vào thế kỷ 12, các thương nhân ở Timbuktu - cánh cửa tới sa mạc Sahara và trung tâm văn học - đánh giá muối có giá trị đến mức chỉ có thể mua nó theo trọng lượng tính đúng bằng trọng lượng của vàng.
Muối là gia vị quan trọng đối với con người. (Ảnh minh hoạ)
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, cho hay muối là nhu cầu rất quan trọng đối với con người. Con người không thể tồn tại nếu ăn thiếu muối. Tuy nhiên, việc ăn thừa muối lại đe doạ sức khoẻ, gây nhiều bệnh lý nguy hiểm liên quan tới huyết áp, tim mạch, thận…
"Muối là nhu cầu rất cần thiết với con người để có các chuyển hoá trong cơ thể hoạt động bình thường. Ăn muối là nguồn cung cấp natri chủ yếu cho cơ thể. Natri giúp giữ cho tâm trí luôn hoạt động nhạy bén, tăng cường chức năng, duy trì huyết áp ổn định", PGS Thịnh nói.
Theo các nghiên cứu, lượng natri ăn vào tối thiểu cần thiết cho hoạt động bình thường của cơ thể được ước tính chỉ vào khoảng 200 - 500mg/ngày (tương đương 0,5 - 1,25g muối). Nếu chế độ ăn quá nhạt cũng không tốt cho sức khỏe khiến cơ thể dễ bị mệt mỏi, chán ăn, suy giảm các chức năng của cơ quan trong cơ thể…
Vào mùa hè thời tiết oi nóng, cơ thể mất nhiều muối và nước dễ dẫn đến say nắng và chuột rút.
Tuy nhiên, việc ăn nhiều muối cũng được PGS Thịnh khuyến cáo không tốt cho sức khoẻ. Nếu như hàm lượng natri trong cơ thể cao sẽ gây ra áp lực rất lớn lên mạch máu cũng như các cơ quan trong cơ thể. Do khi muối hoà tàn sẽ tạo nên áp suất thẩm thấu rất mạnh, nguy cơ ảnh hướng xấu với sức khoẻ (nhất là huyết áp).
"Bất cứ thực phẩm, món ăn, gia vị gì ăn nhiều cũng không tốt. Riêng việc tiêu thụ thừa muối sẽ có tác động cực hại tới sức khoẻ. Do vậy, các chuyên gia dinh dưỡng luôn khuyến cáo chỉ ăn uống đủ lượng cần thiết.
Khi con người không ăn đủ lượng muối, lập tức cơ thể có phát tín hiệu đòi hỏi cần ăn mặn thêm. Tuy nhiên, ăn thừa muối thì cơ thể lại không có tín hiệu cảnh báo. Do vậy theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), con người chỉ nên ăn dưới 5g muối/ngày. Ăn muối nhiều sẽ không tốt cho sức khoẻ, trong khi người Việt Nam ăn 9,4g muối/ngày", vị chuyên gia công nghệ thực phẩm nói.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia hiện nay, người Việt đang ăn muối nhiều hơn khuyến cáo của WHO. Do vậy, để giảm các tác động của muối tới sức khoẻ người dân nên ăn giảm mặn, chấm nhẹ tay, bỏ dần thói quen nêm, tẩm ướp đồ ăn khi chế biến.
