Bố mẹ luôn nghĩ thực phẩm gây dậy thì sớm cho con phải là những món đồ bổ đắt đỏ, xong ngay cả những món ăn vặt quen thuộc cũng có thể là "thủ phạm".
Ăn ngọt có làm tăng nguy cơ dậy thì sớm không?
Dậy thì là giai đoạn phát triển sinh lý bình thường của cơ thể. Tuy nhiên, ngày nay có không ít trẻ đối mặt với tình trạng dậy thì sớm ( nghĩa là phát triển trước 10 tuổi với bé trai và 9 tuổi với bé gái). Trẻ dậy thì sớm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ để lại hậu quả cho cả tâm lý, sức khỏe, chiều cao và khả năng sinh sản của bé. Đặc biệt, dậy thì sớm sẽ dẫn đến chuyện yêu sớm và xu hướng quan hệ tình dục sớm trước tuổi trưởng thành. Điều này có thể gây nên những hậu quả đáng sợ như mang thai ngoài ý muốn, nạo phá thai nhiều lần...
Trẻ dậy thì sớm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ để lại hậu quả cho cả tâm lý, sức khỏe, chiều cao và khả năng sinh sản của bé.
Nguyên nhân gây dậy thì sớm có rất nhiều, trong đó thực phẩm là một trong những yếu tố cần được kiểm soát chặt.
Bố mẹ luôn nghĩ thực phẩm gây dậy thì sớm cho con phải là những món đồ bổ đắt đỏ, xong ngay cả những món ăn vặt quen thuộc cũng có thể là "thủ phạm".
Theo bác sĩ nhi khoa Geetanjali Shah (công tác tại Trung tâm IVF Ashvini, Mumbai, Ấn Độ): Đồ ngọt, đồ ăn vặt là một trong những nguyên nhân chính gây béo phì ở trẻ em. Chất béo dư thừa hoặc nạp nhiều đường làm thay đổi mức độ estrogen, insulin và leptin và điều này làm tăng nguy cơ dậy thì sớm. Theo bác sĩ, cách tốt nhất để tránh dậy thì sớm cho trẻ đó là khuyến khích trẻ tham gia nhiều hoạt động ngoài trời hơn. Ngoài ra, bố mẹ cần kiểm soát trẻ không nên sử dụng những món đồ ngọt sau đây.
4 món đồ làm tăng nguy cơ dậy thì sớm
Nước ngọt
Nghiên cứu từ Viện dinh dưỡng trẻ em tại Đức cho thấy rằng, nước ngọt có ga là thực phẩm hàng đầu gây dậy thì sớm cho trẻ bởi chúng chứa nhiều đường. Trẻ em uống nhiều nước ngọt sẽ dễ tích mỡ, yếu cơ bắp, tăng cân nhanh. Trong khi đó nghiên cứu cho thấy những bé gái thừa cân, béo phì có nhiều khả năng dậy thì sớm hơn những bé nhẹ cân, biếng ăn.
Ngoài ra, nước ngọt có ga còn có chứa nhiều glycemic - một chất thường làm tăng mức insulin và tăng khả năng tiết các hormone sinh dục khiến thiếu nữ dậy thì sớm hơn.
Nước hoa quả đóng hộp
Nước hoa quả giàu vitamin rất tốt cho trẻ, xong nước hoa quả đóng hộp thì ngược lại. Thức uống này chứa rất nhiều đường và chất ngọt nhân tạo, khiến bé dễ tăng cân béo phì hơn, tăng nguy cơ dậy thì sớm hơn.
Thay vào đó, cha mẹ nên cho con uống nước ép hoa quả tươi, chế biến tại nhà để đảm bảo trẻ hấp thu được nhiều dinh dưỡng nhất mà không ảnh hưởng đến sự phát triển sinh lý bình thường của bé.
Đồ ăn vặt giá rẻ
Các món bánh, kẹo, bim bim giá rẻ, không rõ nguồn gốc thường được bán nhiều ở cổng trường. Số thực phẩm này có thể chứa chất bảo quản, chất tạo màu, chất tạo ngọt, có thể ảnh hưởng đến hormone của trẻ và kích thích khả năng dậy thì sớm.
Nước tăng lực
Theo TS.BS Manny Alvarez (Trưởng bộ môn Sản phụ khoa và Khoa học sinh sản tại Đại học Hackensack, Mỹ): Một lon nước tăng lực có chứa lượng caffeine cao gấp 3 - 5 lần một lon soda. Một số tác dụng phụ không mong muốn của nước tăng lực là làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tăng huyết áp, lo âu, đau đầu. Ngoài ra, trong thành phần của nước tăng lực có chứa nhiều đường và chất phụ gia khiến trẻ dễ bị tăng cân, béo phì và dẫn tới tình trạng dậy thì sớm.
Phụ huynh nên cho trẻ ăn gì để tránh dậy thì sớm?
Theo bác sĩ Lê Thị Hải, nguyên Viện trưởng Dinh dưỡng Quốc gia: Để phòng ngừa dậy thì sớm ở trẻ, bố mẹ cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý, đầy đủ chất dinh dưỡng, giàu rau củ quả, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhiều dầu mỡ, chất béo, thực phẩm có hàm lượng đường cao, muối cao. Ngoài ra, nên chọn thực phẩm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng, tránh mua thực phẩm kém chất lượng.
Bên cạnh chế độ ăn uống, phụ huynh cũng cần khuyến khích trẻ tập luyện thể dục ít nhất là 60 phút mỗi ngày. Tăng cường vận động sẽ tránh bị thừa cân béo phì. Nên dành thời gian để trò chuyện, tâm sự cùng con. Cần kiểm soát không nên cho trẻ dùng các sản phẩm nước hoa, son phấn, mỹ phẩm...
Nếu nhận thấy con có dấu hiệu bất thường như cao quá nhanh, ngực to nhanh, xuất hiện lông mu, lông nách... thì nên đưa con đến bác sĩ nhi khoa để chẩn đoán và can thiệp kịp thời.
